Etmenin
genel özellikleri :
Soğanlarda görülen Fusarium etmenleri;
-
Fusarium oxysporium Sc.
f.sp. cepae (Hanz.) S.&H.
- Fusarium zonatum (Sherb.) Wr.
Fungal etmen olan fungus toprakta uzun süre canlı kalabilir. Hastalık
infeksiyonu yaralardan ya da soğanın kök kaidesinde eski kök yaralarından
giriş yapar. Hastalık etmeni 14 ve 32 °C
sıcaklıklarda yaşabilir, fakat optimal sıcaklık isteği 26-28 °C
dir. Hastalık etmeni soğan, sarımsak ve pırasalarda görülebilir, fakat
sarımsak ve pırasada ekonomik olarak önemli zarar yapmazlar. Hastalık
etmeni diğer Fusarium türlerinde olduğu gibi kalın hücreli klamidosporlarını
üretmekte ve bundan dolayıda uzun süre toprakda canlılıklarını sürdürmektedir.
Bu sporlar toprakta bol miktarda üretldiğinden rüzgar, sulama suyu ve
toprak böcekleri ile yayılma gösterir. Ayrıca fungusun bol miktarda
makro ve mikrokonidi sporlarıda hastalanan yumruların içerisinde ve
üzerinde üretilmektedir.
Belirtileri:
Fusarium
oxysporium Sc.
f.sp. cepae:
Kök çürüklüğünden etkilenen bitkiler yaprak uçlarından başlayarak geriye
doğru bir ölüm gösterir ve bitkilerin yapraklarında genel bir sararma
görülür. Etkilenen kökler koyu kahverengi ile koyu pembe arasında bir
renk alır. Beyaz bir fungal gelişme infektelenen köklerin yumru ile
birleşen kaidesinde gözle görülebilir. İnfektelen soğanlar dikey olarak
kesildiklerinde dokuların kahverengi bir renk değişimi açıkca görülebilir.
Daha sonra gövde dokuları özlü ve kuru bir çürüklük olarak ortay çıkmaktadır.
Kuru koşullarda, yumrunun en dışındaki kabuklarda çatlamalar görülebilir.
Hastalık etmeni depolarda da problem olabilir.
Mücadelesi:
Kültürel
Mücadele:
1.
Ena az 4 yıl ürün rotasyonu.
2. Bitkileri yaralamadan ve böcek zararlarında korumalı.
3. 0 °C
gibi düşük depo sıcaklıklarında
bitkiler depolanmalı.
4. Dayanıklı çeşitler terçih edilmeli.
Kimyasal Mücadele:
Zirai
Mücadele Teknik Talimatlarına göre Fusarium etmenlerine karşı diğer
bitkilerde tavsiye edilen kimyasal ilaçlar aşağıdaki tabloda verilmektedir.
Toprak kökenli hastalıklar ile mücadele, özellikle geniş alanlarda yetiştiricilik
yapılan yerlerde hastalığın görüldüğü bitkiler ve etrafındaki bir kaç
bitki ilaçlama yapılır. İlaçlama hastalan bitkileirn kök bölgesine dökme
suretiyle verilebilir. Hatta ilaçlamada diğer toprak kökenli hastalıklarda
daikkate alınarak yapılması tavsiye edilir.