Alternaria solani
Erken Yanıklık Hastalığı

Etmenin genel özellikleri :
Alternaria solani Sorauer (anamorph:Alternaria tomatophilai ) fungusu tarafından neden olunan erkan yanıklık hastalığı, tarlada ürünlere ve depoda yumru kalitesi üzerine önemli bir risk oluşturmaktadır. Hastalık dünyanın bir çok yerinde ortaya çıkabilir ve bazen bitkilerin tüm yapraklarının dökülmesine neden olarak tahripkar bir hastalık da olabilir. Erken yanıklık hastalığı ürünlerin tüm gelişme devresinde ortaya çıkmaktadır. Sıcak iklim kuşaklarında, özellikle bitkilerin sulandığı alanlarda esas problemler oluşmaktadır. Hastalık özellikle olgunlaşmakta ve besinsel olarak az beslenmiş olan bitkilerde daha şiddetli görülmektedir. Geç yanıklık hastalığının tersine, A. solani tarafından neden olunan ilk infeksiyonlar önemli değildir ve bitkiler olgunlaşmaya yaklaşıncaya kadar da hastalık önemsiz kalır. Hastalık etmeni ürün artıkları, infekteli yumru ve diğer solanaceos bitkilerinde varlığını sürdürebilir. Hastalık etmeninin sporları hava kökenli olup, hava akımları ile sağlıklı bitkilere taşınabilir. İdeal sıcaklık (20-30 °C) ve yüksek nem koşullarında da patates yapraklarını infekte ederler. %95 nisbi nem oranında da hastalık gelişimi en yüksek seviye çıkmaktadır. Hastalık etmeninin sporları genellikle çiğ ve yağmurlu havalarda üretilir ve sporlar bitki artıkları ya da infekteli bitkilerden hava akımları ile ayrılır. Çimlenen sporlar direkt ya da yaralanmış dokulardan bitkileri infekte eder ve tekrar tekrar yeni sporlar bu bölgelerde de üretirlir. Değişken kuru ve nemli koşullar sporların dağılmasında etkili olur ve hastalık bu şekilde geniş alanlara yayılmaktadır. Erken yanıklık yaşlı dokularda, yaralanmış, yetersiz beslenmiş, böcek zararına uğramış ve diğer streslere maruz kalmış bitkilerde daha fazla görülmektedir. Yeterli miktarda nem koşulları mevcut olursa, patojen sporları yumrular üzerinde de çimlenir ve infekte edebilir. Patates yumrularının enfeksiyonları çoğunlukla hasat sırasında oluşan yaralarda ortaya çıkar. Olgunlaşmamış yumrularda infeksiyonlara karşı oldukça hassastırlar.

Belirtileri:
Hastalık etmeninin başlangıç infeksiyonları bitkilerin alt kısmındaki yaşlı yapraklarda en fazla görülür. İlk belirtiler küçük, (1-2 mm) koyu kahverengi ile siyah lekeler olarak ortaya çıkar. Lekeler zamanla genişler ve hedef tahtası görünümünde iç içe geçmiş konsantik halkalar şeklinde görülür. İlerleyen lekeler yaprak damarları ile sınırlanır ve açılı bir görünüm alır ve lekelerin etrafı genellikle dar klorotik bir hale ile çevrilir. Hastalık ilerlerken yapraklar sararır, kurur ve düşerler.



Note: resimleri iki kez tıklayarak iki kat görüntü elde edebilirsiniz.

Yumru infeksiyonu yaprak infeksiyonlarından genelde daha az oranda ortaya çıkar ve çoğunlukla birkaç aylık depolamadan sonra belli olur. Yumrularda oluşan lekeler koyu, çökük, düzensiz biçimde ve genelikle menekşe renginde bir morlukla lekeler kuşatılmıştır. Altındaki doku kuru, derimsi ve çoğunlukla kahverengi renklidir. Çürüklüğün ileri dönemlerinde, dokular genellikle suyla ıslanmış gibi ve sarı ya da sarı yeşil karışımı bir renk alır. Lezyonlar depolama süresince genişler ve yumrular yumrularda buruşmalar ortaya çıkabilir.



Mücadelesi:
   Kültürel Mücadele:
1. 3-4 yıl ürün rotasyonu ve devamlı üretim alanlarından konukçusu bitkilerinin uzaklaştırılmalı.
2. Hastalıktan ari tohum ve fidelerin kullanımı.
3. Düzenli gübreleme ve iyi koşullarda bitkileri yetiştirmeli.
4. Bitki kalıntıları yetiştirme ortamlarından uzaklaştırlmalı ve imha edilmeli.
5. Çiğ oluşumundan kaçınmak için havalandırma iyi olmalı ve bitkilerin üzerinde serbest su oluşumu engellenmeli. Bunun için nemli ve bulutlu havalarda sulamadan kaçınılmalı.
6. Dayanıklı kültivarların kullanımı, geççi çeşitler çoğunlukla erkençi çeşitlerden daha dayanıklıdır. Bu yüzden aynı ya da komşu tarlalarda erkençi ve geççi çeşitlerin dikiminden kaçınılmalıdır.
7. Tarladan yabancı otların ve diğer solonaceus bitkilerinin uzaklaştrılmalı.
8. Tam olarak olgunlaşmış yumruların hasat edilmesi ve hasat sırasında ezilme ve mekanik yaralamadan kaçınılmalı.
9. Önceki sezonda dikilen tomates ve patates tarlası hemen sürülerek bitki artıkları yok edilmeli.
10. Hasattan sonra yumru infeksiyonlarını azaltmak için yumrular hızlı suberizasyonu (yaralanan dokuların kendiliğinden kabuk bağlaması) sağlayan koşullarda depolanmalı. Yaklaşık 16
°C sıcaklık ve %90 nisbi nem yaralanan dokularda suberizasyonu hızlandırmaktadır.

   Kimyasal Mücadele:

Zirai Mücadele Teknik Talimatlarına göre Domateste Alternaria spp. etmenlerine karşı tavsiye edilen kimyasal ilaçlar aşağıdaki tabloda verilmektedir.

Kullanılan Kimyasal İlaçlar (Fungisid)
Kullanım Miktarı
(100 Litre)
Anilazine WP 75 % 200 g
Azoxystrobin SC 250 g/l 75 cc
Bakır Hidroksit WP 50% 250 g
Bakır Hidroksit DF 40% 250 g
Bakır Oksit WP 50% 500 g
Bakır Oksiklorür WP 50% 500 g
Bakır Kalsiyum Oksiklorür WP 16% 1000 g
Bakır Oksiklorür + Maneb WP 37.5 + 20 % 300 g
Bakır Tuzları / Yağ ve Rosin Asitlerinin EC 51.4 g/l 200 cc
Bazik Bakır Sülfat WP 52.5 % 400 g
Bazik Bakır Sülfat SC 193 g/l 500 cc
Bakır Oksiklorür FL 357.5 g/l 420 cc
Bakır Tuzları + Mancozeb WP 21 + 20 % 300 g
Captan FL 500 g/l 300 cc
Chlorothalonil+Bakıroxyklorid WP 25+25 % 300 g
Folpet WP 50% 300 g/dekar
Iprodione WP 50% 100 g
Mancozeb WP 80% 200 g
Mancozeb WP 72% 250 g
Mancozeb WG 75% 200 g
Maneb SC 473.64 g/l 350 cc
Maneb WP 80% 200 g
Propineb WP 70% 300 g
Tebuconazole WP 25% 50 cc
Tebuconazole EC 250 g/l 200 g

Başa Dön
Patates Hastalıklarına Geri Dön

 

Bu sayfanın dizaynı ve tüm içeriği Cahid ÇAKIR tarafından hazırlanmıştır.
Sayfaların en iyi görüntüsü 800 X 600 ekran çözünürlüğünde IE' da görebilirsiniz
Eleştiri ve önerilerinizi bekliyoruz.
e-mail:cahidcakir@bitkisagligi.net



Bu sayfanın dizaynı ve tüm içeriği Cahid ÇAKIR tarafından hazırlanmıştır.
Sayfaların en iyi görüntüsü 800 X 600 ekran çözünürlüğünde IE' da görebilirsiniz
Eleştiri ve önerilerinizi bekliyoruz.
e-mail:cahidcakir@bitkisagligi.net