Etmenin
genel özellikleri :
Pseudomonas
syringae pv. tomato (Okabe) Y. D. &W.
bakteriyel bir etmen olup, florosans bir pigment (renk maddesi)
oluşturması, negatif oxidaze reaksiyonu ve domatesdeki pathojenisitesi
ile karekterize edilir. Diğer üç türüde domateste hastalık yapabilir,
bunlar;
Pseudomonas viridiflava
Pseudomonas cichorii
Psudomonas
syringae pv.syringae
' dir. Hastalık etmeni bir sezondan diğer sezona bulaşık bitki
artıkları ve tohumlar ile taşınmaktadır. Topraktaki canlılık süresi
jeorafik alanlara göre farklılık göstermekle birlikte, bir yıl kadar
canlılığını koruyabilir. Hastalık tohum kökenli olup, mücadelesinde
temiz tohumların kullanılması oldukça önemlidir. Bakteriyel etmenin
giriş yerleri bitkilerde açılan yaralar ve doğal açıklıklardır. Uzun
mesafelere bakterinin taşınması yine tohum ve bulaşık fideler iledir.
Kısa mesafede ise budama aletleri, işleme esnasında işçiler ile, sulama
suyu sıçramaları ve su ve toprak taşınması ile olabilir. Yeni gür yaprak
ve bitkilerin yaşlıra oranla daha hassas olduğu bildirlmektedir. Enfeksiyonlar
için serin nemli koşullar elverişlidir. 20-25 ° C sıcaklıklar ve bitkilerin
ıslaklık süresinin uzaması bakterinin bitkilere girmesi için elverişli
ortamlardır.
Belirtileri:
Meyve: Olgunlaşmamış yeşil dokular hastalık etmenine karşı oldukca
hassastır. En karekteristik belirtileri meyvelerde görülür. Çoğunlukla
bir kaç mm' yi geçmeyen küçük, yüzeysel ve siyah benekler keskin bir
sınırla ve hafifce kabarmış bir şekildedir. Beneklerin etrafındaki dokularda
bazen olgunlaşma oldukça yavaştır. En büyük lekeler küçük olgunlaşmamış
meyveler üzrinde ortaya çıkar. Çok küçük meyveler infektelendiğinde,
benek etrafındaki doku beneğe en yakın olan dakulardan daha fazla genişler.
Yaprak: Daha az karekteristik belirti yapraklarda ortaya çıkar,
hastalık belirtileri yaprakdan başka diğer yeşil aksamlarda ve çiçeklerde
de görülebilir. Tek bir yaprak lekesi başlangıçta yuvarlak, siyah ile
koyu arasında bir renkte ve herhangi bir hale ile kuşatılmamıştır. Yaprakta
lekeler birlikte orta çıkar ve birbiri ile düzensiz bir şekilde bütünleşir.
Mücadelesi:
Kültürel Mücadele:
1.
Dayanıklı çeşitlerin kullanımı.
2. Hastalıktan ari tohum ve fidelerin kullanımı.
3. Sera
ve tohum yataklarında hastalıktan ari toprak, su ve alet-ekipmanı kullanılmalı.
4. Yabancı ot kontrolüne, böceklerin bitkilerde yara açmaması
için böcekler ile mücadeleye önem verilmeli.
5. Hastalıklı fideler hemen yetiştirlme ortamlarında uzaklaştırılmalı
ve imha edilmeli.
6. Bir yıl gibi ürün rotasyonu yapılmalı.
7. Aşırı sulamadan kaçınılmalı nem oluşumu engellenmeli. Ayrıca
nemli koşullarda ve bitkiler ıslak iken çalışmaktan kaçınılmalı.
Kimyasal
Mücadele:
Tohum
yataklarında Bakır ile karıştırlımış Streptomycin antibiyotiği (200
PPM) % gün aralıklara ile kullanılabilir. Fakat pratikte pahalıya gelebilir
onun için pek tavsiye edilmiyor. Bakırlı preparatlar bitkilerde koruyucu
olarak ve yayılmasını engellemek için kullanılabilir. Ayrıca bakırlı
preparatlar maneb ya da macozeb ile birlikte kullanılarak ilaçların
etkinliği artırılabilir ve diğer fungal etmenlere karşıda koruyucu bir
etki yapabilir. Genellikle bakteriyel etmenler ile mücadele zor, onun
için kültürel önlemlere ve temiz çalışmaya oldukça fazla dikkat edilmelidir.
Zirai
Mücadele Teknik Talimatlarına göre tavsiye edilen kimyasal ilaçlar aşağıdaki
tabloda verilmektedir.